Τι είναι τα εκκολπώματα?         

Τα εκκολπώματα αποτελούν μικρές προσεκβολές του τοιχώματος του παχέος εντέρου. Ουσιαστικά το εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου προβάλει διαμέσου του εξωτερικού, δημιουργώντας ένα μικρό σακουλάκι που κρέμεται εξωτερικά. Στις Δυτικές χώρες τα εκκολπώματα είναι αρκετά συχνά, καθώς μετά την ηλικία των 50 εμφανίζονται σχεδόν στο 50% των ανθρώπων και προϊούσης της ηλικίας εμφανίζονται σε ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού. Από πλευράς εντόπισης, απαντώνται κυρίως στο αριστερό τμήμα του εντέρου.

Είναι πρόβλημα η παρουσία των εκκολπωμάτων?        

Η παρουσία των εκκολπωμάτων αυτή καθ΄εαυτή δεν αποτελεί πρόβλημα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μία ανατομική διαταραχή που δεν προκαλεί συμπτώματα και δεν χρήζει ειδικής θεραπείας. Όμως υπάρχουν σημαντικές επιπλοκές που σχετίζονται με τα εκκολπώματα. Κυριότερες εξ αυτών είναι η εκκολπωματίτιδα και η αιμορραγία εξ εκκολπωμάτων.

Τι είναι η εκκολπωματίτιδα?    

Η εκκολπωματίτιδα είναι η ανάπτυξη φλεγμονής στα εκκολπώματα. Εκδηλώνεται με έντονο πόνο στην κοιλιά ο οποίος κυρίως εντοπίζεται αριστερά. Μπορεί να συνοδεύεται από δεκατική πυρετική κίνηση ή και πυρετό αλλά και διαταραχή στις κενώσεις (κυρίως διαρροϊκές ή πολτώδεις κενώσεις). Για τη διάγνωση απαιτείται οπωσδήποτε απεικόνιση (υπέρηχος κοιλίας ή αξονική τομογραφία κοιλίας) καθώς βέβαια και εργαστηριακός έλεγχος, δηλαδή αιματολογικές εξετάσεις. Η εκκολπωματίτιδα αποτελεί μία δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση που χρειάζεται συνήθως νοσηλεία και χορήγηση αντιβίωσης. Σε σπάνιες περιπτώσεις που ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται στην αγωγή ή λόγω συγκεκριμένων επιπλοκών μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ώστε να αφαιρεθεί το τμήμα που εντέρου που έχει τα εκκολπώματα. Αν η θεραπευτική αγωγή είναι επιτυχής, ο ασθενής πρέπει να τονιστεί ότι μετά από την παρέλευση έξι (6) τουλάχιστον εβδομάδων από το επεισόδιο της  εκκολπωματίτιδας να υποβληθεί σε κολονοσκόπηση ώστε να αποκλειστεί άλλη υποκείμενη παθολογία.

Τι είναι η αιμορραγία εξ εκκολπωμάτων?          

Η αιμορραγία εξ εκκολπωμάτων είναι αιμορραγία από κάποιο αγγείο που συνήθως βρίσκεται στο στόμιο κάποιου εκκολπώματος. Το συνηθέστερο είναι να εκδηλώνεται με πολύ έντονη αιμορραγία από τον πρωκτό και χρειάζεται οπωσδήποτε νοσηλεία καθώς μπορεί να γίνει επικίνδυνη για την ζωή του ασθενούς. Κατά την αιμορραγία μπορεί να γίνει κολονοσκόπηση και αν βρεθεί η εστία της αιμορραγίας να αντιμετωπιστεί άμεσα. Σε περίπτωση συνεχιζόμενης αιμορραγίας μπορεί να απαιτηθεί μία άλλη επεμβατική μέθοδος (εμβολισμός του αγγείου) ή ακόμη και χειρουργείο.

Μπορούν να προκαλέσουν κάτι άλλο τα εκκολπώματα?            

Πέρα από τις ανωτέρω καταστάσεις, υπάρχουν και άλλες, λιγότερο επικίνδυνες. Μία εξ αυτών, και συνηθέστερη, είναι τα χρόνια συμπτώματα εξ εκκολπωμάτων. Πρόκειται για ήπια συνήθως ενοχλήματα στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς και διαταραχές στις κενώσεις. Παρόλο που τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά της εκκολπωματίτιδας, δεν επιβεβαιώνεται ούτε από τις εργαστηριακές εξετάσεις ούτε και από την απεικόνιση (υπέρηχος ή αξονική τομογραφία κοιλίας) η παρουσία φλεγμονής.

Υπάρχει άλλη μία σπάνια κατάσταση που είναι η κολίτιδα εξ εκκολπωμάτων. Ουσιαστικά πρόκειται για μία κατάσταση φλεγμονής στην εσωτερική επιφάνεια του εντέρου που μοιάζει πολύ με ιδιοπαθές φλεγμονώδες νόσημα του εντέρου. Εκδηλώνεται συνήθως με διάρροιες και χρειάζεται κολονοσκόπηση ώστε να τεθεί η διάγνωση. Πολλές φορές είναι δύσκολη η διάκριση από τα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου. Σε κάθε περίπτωση χρήζει αγωγής ώστε να υποχωρήσει η φλεγμονή και να υφεθούν τα συμπτώματα.

Τι ισχύει για τη διατροφή στα εκκολπώματα?

Η αλήθεια είναι ότι παλαιότερα οι γιατροί επέβαλαν πολλούς διατροφικούς περιορισμούς στους ασθενείς που είχαν εκκολπώματα. Παρόλα αυτά τα δεδομένα σήμερα δείχνουν ότι δεν απαγορεύεται κάτι συγκεκριμένο – ούτε οι ξηροί καρποί, ούτε οι φυτικές ίνες όπως πιστεύουν πολλοί. Ίσα ίσα που είναι καλό οι ασθενείς να έχουν μια πλήρη διατροφή ώστε να μην υποφέρουν από δυσκοιλιότητα. Πρέπει βέβαια να διευκρινιστεί ότι η διατροφή του καθενός εξατομικεύεται, οπότε εφόσον κάποια συγκεκριμένη τροφή προκαλεί συμπτώματα, τότε θα πρέπει να αποφεύγεται. Φυσικά δεν έχουμε στοιχεία ότι κάποια τροφή μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή ή αιμορραγία, παρά μόνον ίσως συμπτώματα. Σε κάθε περίπτωση μία αναλυτική συζήτηση με το γαστρεντερολόγο σας θα ξεκαθαρίσει αυτές τις απορίες.